Cây gạo mọc giữa làng, gần cạnh chiếc áo nhỏ. Nước ao không đục mà cũng chẳng trong. Giòng nước chảy lờ đờ, lười biếng trong chu vi nhỏ hẹp của nó. Thĩnh thoãng lại gợn lăng tăng vài gợn sóng nhỏ khi có ngọn gió thổi ngang.
Nhưng đến mùa hoa gạo nở thì cảnh vật khác hẳn. Khoãng tháng ba khi cái lạnh mùa đông vừa quay lưng đi thì hoa gạo nở. Cánh hoa dày, đỏ rực trên thân cây sù sì, cằn cỗi.

Màu đỏ chiếm một khoãng lớn góc hồ. Khi hoa gạo nở, cứ như nghu74ng vệt đỏ tươi người họa sĩ vung bút vẽ bên nền trời xanh biếc.

Tôi quay về chốn cũ sau mấy mươi năm rời bỏ. Đây là nơi tôi dạy học sau khi ra trường. Ngôi trường cấp ba ở một huyện lỵ. Tất cả đều đổi thay. Trừ cây gạo bên bờ hồ như mới ngày hôm qua tôi vẫn còn trên bục giãng.

Ngày ấy những năm tháng đất nước còn ngổn ngang. Học trò ở thôn quê trông già hơn thầy cô mới ra trường, nhưng chân tình chất phát. Trong nhà có gì đều mang ra biếy thầy cô. Vùng tôi dạy nổi tiếng món khoai chà. Những củ khoai tươi còn thơm mùi đất được hấp chín rồi chà mịn ra phơi khô. Khi ăn bỏ chút nước khoai lại nở ra, ngọt bùi dễ chịu.

Đôi khi sau giờ dạy, đi về khu nhà tập thể lại thấy những trái bầu, bí học trò đem đến lớn đến độ cả tuần ăn không hết.

Tôi chưa bao giờ thấy cây hoa gạo cho đến ngày đi dạy. Ngày hoa gạo nở tôi có việc vào làng thăm cô học trò bị ốm. Đi ngang qua hồ thấy hoa đỏ rực cả khoãng không gian rộng lớn tự dưng tim tôi như thắt lại. Màu đỏ của hoa như màu của máu từ còn tim vỡ òa ra khi bỗng dưng cuộc sống bị đảo lộn. Anh vào tù, chị bôn ba chạy gạo từng ngày để nuôi đàn conbo64ng dưng mất cha. cha mẹ ngày càng tiều tụy khi nhìn đàn con tàn đàn xẻ nghé.

Màu đỏ dội xuống mặt hồ làm biến săc giòng nước. Khi làn gió thổi sang, hoa gạo rơi xuống hồ. Những dợn sóng đưa cánh hoa đi xa như một người muốn đẩy giòng máu trở về tim để thôi tạo vẻ ngoài khô khốc, lạnh nhạt cho qua ngày tháng.
Những ngày không có lớp dạy, tôi hay ra bờ hồ đọc sách, ngắm hoa nở. Bầu trời như sâu thẳm hơn dưới màu đỏ của hoa.

Những đêm trăng sáng tôi cùng vài người bạn cùng trường và dăm ba đứa học trò ngổ ngáo vào rừng sim đàn hát ngắm trăng lên.
Con đường làng ban đêm tối đen. Le lói ánh đèn hắt ra từ vài căn nhà xa xa. Tôi và những đứa học trò đi theo quán tính, đường nhỏ, ngoằn ngèo chỉ có những đàn đôm đốm bay theo lập lòe trong đêm.

Trong những người bạn ấy, tôi thân nhất hai anh. Một người dạy Anh văn, cùng tên với nhạc sĩ tài hoa xứ Huế. Anh cũng tài hoa không kém, hát hay đàn giỏi và có một mối tình đẹp... vỡ tung xứ Huế,

Người thứ nhì thì ngược lại, không biết đàn hát nhưng có lối kể chuyện tuyệt vời! anh đọc nhiều sách, biết nhiều tác giả nổi tiếng trên thế giới.
Hai anh thương tôi như đứa em gái nhỏ tập tễnh vào đời. Tôi cứ thế, theo hai học đủ mọi điều.

Ánh trăng những đêm ấy loang loáng trên những cụm sim già, soi những bóng người đổ dài trong rừng sim. chúng tôi nghêu ngao đàn hát, lặng yên nghe kể những câu chuyện hay và những lời nhận xét sâu sắc của các anh.

Những ngày êm ả rồi cũng qua đi khi một người vượt biên để sống trọn vẹn cho tình yêu mình lựa chọn. Tôi cũng rời xa bục giãng vào Sài Gòn sinh sống. Chúng tôi không còn liên lạc với nhau nữa. Nhưng những kỷ niệm của ngày tháng cũ vẫn đầy ắp trong tôi. Kỷ niệm dù buồn hay vui vẫn tuyệt đẹp, nó nối kết nhau lại thành một quá khứ khó quên của đời người.

Sau này tôi gặp lại anh bạn có lối kể chuyện quyến rũ ngày xưa. Anh mắc phải một chứng bệnhkho1 chữa trị. May thay có người bạn đời giỏi giang thay anh chu toàn mọi việc.

Nghe nói bệnh anh nay đã đỡ nhiều. tôi mừng vì hai anh đã tìm thấy hạnh phúc của đời mình. Còn tôi đứa em nhỏ ngày nào của hai anh vẫn cứ lao đao bên giòng đời nghiệt ngã.

Càng lớn tôi càng hiểu vì sao mình thích cây hoa gạo. Cái vẻ sần sùi, cứng cáp của thân cây chỉ là cái vỏ bề ngoài. Bên trong là một bầu nhiệt huyết, những đam mê và cảm xúc dạt dào như màu đỏ cũa hoa.

Nó là tôi, cái mạnh mẽ bên ngoài chỉ là vỏ bọc. Để đừng bị xô ngã trong cuộc đời. Nhưng bên trong là một con người mềm yếu dễ vui dễ buồn. Câm nín, chịu đựng với bao nhiệu nghiệt ngã của cuộc sống.

Tôi đứng nhìn cây hoa gạo năm xưa. Lòng bình an nhẹ nhàng. Đã qua bao mùa hoa gạo nở. Chi3 còn một thân cây già nua hteo năm tháng.

Tôi vẫn yêu hoa gạo. Nhưng những cánh hoa rụng xuống không làm tôi thổn thức nữa. Bây giờ tôi là cánh hoa còn sót lại trên thân cây già. Lẽ loi, đơn độc nhưng vẫn đầy nhự sống bên trong.

Ngọc Hà