KHI CON TRƯỞNG THÀNH Nguyễn Diệu Anh Trinh |
||
“Trưởng thành, đôi khi chẳng có gì to
tát, chỉ là nghĩ về gia đình nhiều hơn, khao khát trở về nhà nhiều
hơn. Và đôi khi, trưởng thành đơn giản là khi chúng ta nhận ra ba mẹ
ta đã già đi biết chừng nào...” |
||
Ba đã già!
Tôi nhớ mãi lòng tôi lúc đó ngơ ngẩn... buồn khi nhận ra Ba mình đã già;
bắt đầu là hôm ba thay cái muỗng nhựa màu trắng trong bình muối thành
muỗng màu đen, và muỗng đen trong hủ tiêu thành màu trắng. Ba nói: Ba
không thấy muối nếu dùng cái muỗng trắng con ơi! Còn hạt tiêu đen thì
phải dùng muỗng trắng. Mắt ba đã kém, đó là dấu hiệu đầu tiên của tuổi già. |
||
Ngày Ba rời ngục tù cọng sản trở về tuổi đã sáu mươi, bịnh hoạn ốm yếu
nhưng tinh thần của Ba thật vững vàng, Ba là chiếc phao cho cả gia đình
con cháu bám víu. Còn nhớ, khoảng 1989 là thời kỳ buôn bán tương đối bớt
căng thẳng. Sáng sớm, Ba thường đưa Má lên bến xe để Má đem hàng về quê
bán. Chuyến trở ra lúc nào cũng có chút quà người cùng quê gởi cho Ba,
khi nghe tin ông được “ra trại”. Trưa về với chiếc xe đạp cọc cạch Ba
chở tôi lên đường Đất đỏ Xuân Hà mỗi ngày để đón xe cá từ Tam kỳ ra,
(tôi sẽ mướn xích lô chở thúng cá nục, cá lầm... về các chợ nhỏ bán lẻ);
sau đó Ba đi đón đứa cháu ngoại thiếu tình cha là con gái tôi ở trường
mẫu giáo. Cả nhà quần quật mà cơm nước cũng bửa đói bửa no.
Không đành lòng khi vợ con sống trong cảnh nghèo đói, Ba bắt đầu kiếm
việc làm. Ba theo những người làm công năm xưa chạy tản cư ra ĐN đã được
Ba dìu dắt, giúp đỡ công ăn việc làm. Các chú bác này cùng độ tuổi với
Ba. Trước kia là công nhân lao động của Ty Công Chánh ĐN, nhiệm sở của
Ba trước 1975. |
||
Không sợ dị nghị, không liêm sĩ vặt vảnh, không mặc cảm, không ngại ánh
mắt của dư luận... Ba bắt đầu lập lại cuộc đời sau khi trở về đời sống
tự do. Mỗi ngày Ba theo các chú đi quét đường, khuân gạch đá, cần cù làm
ông công nhân “lục lộ”. Ba vui vẻ với công việc mà xưa kia Ba đã từng là
một Trắc họa viên, chuyên vẽ họa đồ và tính toán nguyên vật liệu cho các
công trình cầu đường lớn, khắp khu vực Miền Trung Việt Nam. Như cá gặp nước, Ba hào hứng, năng nổ làm việc không ngừng, tạo được uy tín trong giới thầu xây dựng tại ĐN đầu thập niên 90. Tôi cũng nhớ em gái út thèm ăn chả “Bà Hường”, kỳ lương đầu tiên Ba đã dành để mua nguyên một ký lô chả để em ăn cho đã thèm. Công việc làm ăn khấm khá giúp Ba tôi có đủ tiền để nộp lệ phí và lo cho cả nhà khi được phép nộp đơn đi xuất cảnh diện HO. |
||
Ba tôi là một người tử tế. Ba thường tâm tình về lý do Ba chọn ngành cầu
đường khi theo học ở trường Công Chánh Liên khu 5. Trong khi các bạn Ba
chọn ngành xây dựng nhà cửa dễ kiếm tiền hơn, ra trường có thể làm tư,
không phụ thuộc ai hết. Nhưng Ba lại chọn ngành cầu đường vì Ba nghĩ:
xây nhà chỉ phục vụ người ăn nên làm ra, có cơ hội xây nhà. Còn làm một
cây cầu, khai phá một con đường là phục vụ tha nhân. Từ con kiến đến ông
hành khất, mọi người ai cũng cần và ai cũng có cơ hội đi trên con đường
đó. Đây thật là suy nghĩ của một người tử tế. Điều này là là bài học cho
tôi; làm việc gì cũng nên nghĩ đến kết quả tốt cho mọi người. Ngay cả
khi cho đi một thứ gì cũng phải có lòng tôn trọng đối với người nhận.
Của cho không bằng cách cho, lòng tử tế thể hiện qua những cư xử nhỏ bé
hàng ngày. Nếu xưa kia, trên đà danh vọng Ba không là một ông chủ tử tế,
thân thiện thì sau ngày ra tù, sa cơ thất thế, làm sao Ba có được những
người bộ hạ thân tín luôn tôn trọng, tạo cơ hội để Ba làm lại cuộc đời? |
||
Nghề nghiệp đã rèn cho Ba tánh cẩn thận, kỹ càng. Ngay cả chuyện mẹ con
tôi lọt qua vòng phỏng vấn để cả hai đều được theo ba định cư nơi này
cũng là một kỳ công nghiên cứu của ba. Trong khi những người cùng hoàn
cảnh đều phải rơi nước mắt vì bị phái đoàn từ chối.
Với công việc, Ba thường nói, bất cứ làm nghề gì cũng cần có đạo đức, có
tâm trong công việc. Gọi là lương tâm nghề nghiệp. Thử hỏi xây dựng cầu
đường mà cẩu thả, không đạo đức thì kết quả sẽ vô cùng tệ hại. Sai một
ly, đi một dặm! Sau này tôi chọn công việc đang làm cũng từ lời góp ý
của Ba. Và tôi thật sự hài lòng với chọn lựa của mình.
Ba là một người trọng tình nghĩa, từ họ hàng đến thân hữu và kể cả thế
hệ bạn của các con mình.
Trước 1975 trong nhà đã nuôi nhiều cô cậu, anh chị... từ trong quê, vùng
xôi đậu ra tránh bom đạn chiến tranh. Dĩ nhiên sau này cũng có người trở
mặt xem Ba má không ra gì nhưng có rất nhiều người nhớ ơn và đối xử rất
tốt với anh chị em tôi khi gia đình lâm vào cảnh khốn cùng, Ba vào tù Má
một mình bương chải nuôi đàn con 8 đứa ăn học để rồi ra trường là đi đạp
xe thồ, bánh bánh mì, bán cá, ... những ngành nghề “vinh quang”, ít vốn
và phải bỏ sức lao động rất nhiều chứ không cần chữ nghĩa hay bằng cấp. |
||
Ngày nay, khi cả nhà đều đã định cư ở đất nước tự do này. Con cháu tất
cả đều có cơ hội học hành, có công việc làm ổn định. Ba đã già!
Ba tôi đã già, không còn hình ảnh một người năng nỗ việc xã hội và tỉ mỉ
trong việc nhà. Tất cả mọi thứ lớn nhỏ hư hao trong nhà Ba đều tự tay
sửa chữa, Ba vừa khéo tay vừa cẩn thận, có ý có tứ.
Thời gian ác nghiệt đã không chừa một ai. Ba bây giờ ngơ ngẩn không biết
ngày tháng. Suốt ngày đi tìm kiếm, lục lọi. Nếu hỏi Ba kiếm gì thì ông
giật mình: Ba không nhớ đi kiếm gì nữa (!)
Hàng xóm thỉnh thoảng phải bấm chuông báo tin: Tôi thấy ông cụ đang lang
thang ở đàng kia. Trong nhà thì đầy các tấm bảng ghi chú; vì có những
câu hỏi Ba hỏi hàng chục lần trong vòng mấy phút. Người bình thường ở
bên cạnh Ba chắc sẽ đứt mạch máu vì trả lời hoài phát mệt! |
||
Mỗi năm cả nhà tụ tập để chúc mừng Lễ Cha, để bày tỏ lòng biết ơn đối
với đấng sinh thành. Đây là một phong tục đẹp của người Mỹ; trong khi
người Á đông chúng ta cách biểu lộ tình cảm rất hạn chế. Chúng ta có thể
cảm thương khi thấy một người qua đường bị nạn hoặc tay bắt mặt mừng với
người mới quen. Vậy mà đối với cha mẹ... cứ ...” mình thương thì mình
biết” không cần phải bộc lộ. Nhất là khi đã trưởng thành “có nuôi con
mới hiểu lòng cha mẹ” câu nói ai cũng chỉ thốt ra ở bờ môi. Rồi chúng ta
làm được gì? Thời gian và công sức đều tập trung cho bản thân hoặc gia
đình riêng; thư thả chút thì xon xen với bạn bè. Cha mẹ thì năm thuở
mười thì ghé qua, xem như đã đủ. Chúng ta quên rằng cha mẹ đã già cần
một thứ khác, đó là sự quan tâm từ lòng yêu thương.
Khi có con, lúc nào chúng ta cũng hỏi nó có thương mình không, lúc nào
cũng muốn nó đến ôm hôn mình. Và câu hỏi đó, mong muốn đó sẽ theo chúng
ta đến cuối đời. Cha mẹ mình cũng có khác gì đâu? Tại sao bài học yêu
thương chúng ta rót vào tim con cái mình, thì đối với cha mẹ tình yêu đó
chỉ dừng lại ở tâm trí, phát ra nơi bờ môi... mà không biến thành hành
động mỗi ngày?
Tại sao người ta cứ lo cúng vái tận đâu đâu mà mỗi cái đạo Cha Mẹ không
lo thờ. Lúc cha mẹ còn sống thì không thăm viếng, đối xử không ra gì,
mất rồi mới đập đầu than khóc, làm mâm cao cỗ đầy, chụp hình quay
phim...để làm gì?
Chính vì vậy, kể từ khi bệnh dịch lan tràn buộc Ba Má không được đi ra
ngoài, chúng tôi vẫn chia nhau nấu các món ăn, đem đến mỗi ngày. Biết Ba
thích cà phê có khi vợ chồng tôi lái xe ra Starbucks mua vài ly cà phê
togo, kèm theo mấy cái bánh đủ loại mà em gái út vừa nướng. Đem đến, Má
ăn bánh, Ba uống cà phê; chỉ gặp nhau để thăm hỏi, ngồi cách nhau 6ft ở
ga ra xe nhà em trai nhưng tôi biết đã đem đến cho Ba Má niềm vui không
nhỏ.
Gần đây, tình hình tương đối dễ thở. Chủ Nhật nào ở nhà em trai tôi cũng
được xem là Lễ Cha, Lễ Mẹ; anh em con cháu đều về ăn chung bửa tối cùng
Ba Má. Có khi em gái cắt tóc làm đẹp cho Ba Má, có khi cắt móng tay móng
chân. Hình ảnh một gia đình sum họp mỗi cuối tuần vui vẻ đầm ấm này hy
vọng sẽ được anh chị em chúng tôi vì tình thương, vì ý thức của người đã
trưởng thành mà duy trì lâu dài.
Và chắc chắn, hình ảnh đó cũng là mơ ước của nhiều người con trên thế
gian này.
Đàn con tám đứa đã trưởng thành. Má đã lẩm cẩm, Ba đã già nua. Ba Má còn
đây, với chúng tôi Chủ Nhật nào cũng là Lễ Mẹ, Lễ Cha.
Happy Father’s Day tất cả những người Con, người Cha trên thế gian này! |
||
Nguyễn Diệu Anh Trinh Atlanta June 21, 2020 |
||