HOA NỞ TRONG TIM |
||
Nguyễn Diệu Anh Trinh |
||
Người nghèo nhất không phải là người thiếu cơm ăn áo mặc mà
là người sống một cuộc đời … không có ước mơ. Khi hoàn cảnh, đời sống
thay đổi thì ước mơ cũng có thể đổi thay. Ngày còn bé, khi ngắm mưa rơi,
xếp thuyền giấy thả trôi theo dòng nước, cô bé ước mơ có ngày thuyền
trôi ra biển lớn. Khi trở thành một thiếu nữ, biết yêu đương, cô mơ cho
thuyền cô không gặp sóng dữ và sẽ cập vào một bến an bình. Khi ra đời
thường thì … thiếu cái gì, ta mơ cái ấy.
Người nghèo khó, nợ nần vây bủa thường mơ … trúng số, kẻ
bất hạnh trong hôn nhân thì đắp xây một … lâu đài tình ái, người đau khổ
vì bệnh nan y thì mơ có một sức khỏe, đơn giản như người bình thường …
thậm chí kẻ không nhà, đói cơm, giấc mơ đơn giản có khi chỉ là được ăn
một bữa cơm no nê với nồi thịt kho mặn.
Với một công việc làm ăn tương đối ổn định, như ý, tôi
quan niệm chỉ có những người thất nghiệp mới hay bỏ tiền ra để mua vé
số, với ước mơ chỉ đưa ra một đồng và may mắn lấy lại được cả triệu
đồng. Bởi vậy ít khi nào tôi mua vé số, vậy mà … tôi vẫn mơ được trúng
số độc đắc! Giấc mơ bắt đầu từ một ngày đầu xuân …
Chúng tôi có chương trình viếng thăm và tặng quà cho một
vị cao niên. Cụ bà hơn chín mươi tuổi, chỉ có một ông con trai duy nhất
đã xấp xỉ bảy mươi. Những ngày cuối đời, sức khỏe cụ không được ổn định
nên gia đình sắp xếp để cụ vào một viện dưỡng lão, nơi có y tá có bác sĩ
sẵn sàng chăm sóc cụ khi cần thiết.
Chiếc xe chạy vòng vèo qua vài khoảng rừng, hàng thông cao
hai bên đường rì rào trong gió, khung cảnh thật êm đềm. Sau đó, xe dừng
lại trước một căn nhà với khoảng sân bằng phẳng và rộng rãi, vài khóm
hoa cánh mỏng, nhiều màu rực rỡ như làm khung cảnh nơi này vui hơn. Ánh
nắng ban mai chiếu xuyên qua màn mây mỏng, rơi trên cành cây, để lại
những bóng nắng nhảy múa lung linh trên nền cỏ.
Việc đầu tiên khi bước vào văn phòng là ghi tên họ người
được thăm. Cô y tá làm việc rất vui vẻ, chuyện trò ríu rít. Hành lang
dài và rộng đã có vài cụ ông, cụ bà được gia đình đến thăm đẩy xe lăn ra
phía ngoài, những bàn tay nhăn nheo đưa lên vẩy vẩy chào chúng tôi.
Người sắp được chúng tôi thăm hôm nay là cụ bà Tâm, cụ đã quá già không
còn đi lại được, chỉ nằm tại chỗ và có y tá chăm nom thường xuyên nên
chúng tôi sẽ đến thăm cụ ngay tại giường. Chúng tôi theo chân Bác Võ là
con trai cụ, nay đã gần bảy mươi tuổi nhưng rất phương phi. Vừa đi bác
vừa tâm sự, cách đây mấy năm, ngày đưa bà cụ vào viện thật là là một
quyết định đau lòng. Một mẹ già duy nhất mà không chăm nom được, phải để
cụ vào sống nơi viện dưỡng lão. Thiên hạ dị nghị, bạn bè bàn tán lao xao
chuyện nhà Bác. Không ai hiểu cho hoàn cảnh ở xứ sở này, nhưng bác đã
suy nghĩ và bàn bạc trong gia đình. Cho đến lúc này, bác nói, quyết định
này không hề làm bác ân hận. Bởi cái Viện dưỡng lão này ở gần nhà bác,
mỗi ngày đi làm về bác đều có thể ghé qua thăm người mẹ già, chăm sóc
thường xuyên thì đã có những người điều dưỡng và y tá bác sĩ phụ trách.
Đến phòng bà cụ, đã thấy có một cô y tá đang dỗ dành để
thay tả cho cụ. Bà cụ hơn chín mươi mà da dẻ hồng hào, cả hàm răng chẳng
còn cái nào nên khi cụ nói phát ra những âm như thều thào. Tôi nhìn cụ
và nghĩ chắc ngày còn trẻ cụ cũng là một phụ nữ sắc nước hương trời. Bà
cụ nhìn người con trai đến thăm mình, ánh mắt như reo vui. Cô y tá làm
xong nhiệm vụ thì quay sang nói chuyện với chúng tôi, bảo rằng cụ bà
ngoan lắm, không quấy phá hoặc làm đổ thức ăn như những cụ khác.
Cụ Tâm đưa cánh tay khẳng khiu, bàn tay nhăn nheo vuốt mặt
Bác Võ, cụ nựng nịu Bác Võ như nựng một đứa trẻ con vài tuổi. Miệng cười
tươi, mắt hấp háy. Bác Võ kề khuôn mặt cũng già nua của mình vào lòng
mẹ. Tóc Bác Võ bạc phơ, cụ bà Tâm thì mái đầu lưa thưa trắng xóa. Năm
tháng đã làm cả hai mẹ con da nhăn tóc bạc nhưng hình như trong lòng cụ
Tâm, bác Võ mãi mãi là cậu con trai thơ dại cần được chìu chuộng, vỗ về.
Tôi nhìn hình ảnh hai mẹ con mà lòng thấy bùi ngùi, cảm động. Chúng tôi tặng cụ món quà từ tấm lòng của những người đồng hương. Vừa thăm viếng, chúng tôi vừa bàn tán, trao đổi về cách giải quyết cuộc đời mình khi lớn tuổi. Tôi đã nhìn thấy tận mắt cụ Tâm tuy không còn tự chủ trong mọi sinh hoạt thường ngày được, nhưng sức khỏe cụ thật tốt, với niềm vui hiện rõ khi ông con trai ghé thăm. |
||
Bước qua khu nhà ăn, khu giải trí, qua căn phòng đọc sách,
tôi thấy một vài cụ tay cầm sách mà ngủ gục trông thật tội nghiệp. Các
cô y tá, các anh chị làm thiện nguyện nơi đây trình bày cho chúng tôi
biết thỉnh thoảng cũng có vài thảm cảnh của những cụ già người Việt Nam
không hề có con cháu đến thăm. Nơi đây không có nhân viên người Việt
phục vụ nên các cụ thèm nói chuyện, thèm nghe ngôn ngữ mẹ đẻ. Không ai
thăm viếng thì các cụ thẩn thờ cả ngày này tháng nọ, dần dần sinh ra lảm
nhảm một mình như kẻ mất trí mặc dù trong phòng của các cụ, hình ảnh và
bằng cấp của đám con cháu treo nhan nhản.
Lúc chưa đến viếng nhà dưỡng lão tôi thường có ác cảm và
hay phản đối việc con cái đem cha mẹ già vào nơi này. Giờ đây, tôi biết
rằng suy nghĩ của tôi chưa thấu đáo. Thật sự, đời sống ở xứ này chịu quá
nhiều áp lực về công việc làm ăn. Để đáp ứng nhu cầu vật chất gọi là
thiên đường của sự hưởng thụ nơi này, người ta phải đánh đổi bằng những
món nợ khổng lồ mà chúng ta thường nghe là “không mắc nợ, không phải
người Mỹ”. Họ đánh đổi sự mất mát tình cảm, sự tan vở hạnh phúc và có
khi luôn cả sinh mạng. Những tấm gương hiếu thảo, hình ảnh đàn con ngoan
“đứa lo cơm cháo, đứa hầu thuốc men” … chắc không có chỗ đứng trong thời
khóa biểu của những con người thời hiện đại này. |
||
Tôi đã nhận ra, viện dưỡng lão là nơi đáp ứng những lổ
hổng mà con người không thể lấp đầy. Chỉ cần nhấn một cái nút là y tá,
bác sĩ, điều dưỡng sẽ có mặt ngay, đáp ứng mọi yêu cầu của các cụ. Đó là
nơi giúp cho người già về mọi sinh hoạt, bù đắp những thiếu sót mà con
cháu không có thời gian hoàn thiện. Bên cạnh đó chúng ta nên nhìn thấy
thực tế rất đau lòng là thuốc men, máy móc và các dụng cụ y khoa tối tân
chỉ để phát hiện ra những tổn thương trong cơ thể nhưng không thể chửa
trị những đớn đau tinh thần, những khắc khoải triền miên của lòng khao
khát được yêu thương. Bởi thế, các cụ không thể nào nuốt trôi được những
mâm thức ăn dư thừa năng lượng nhưng thiếu vắng tình thương.
Trong cái xã hội nhỏ bé này, tôi còn nhận ra được một điều
là niềm hãnh diện của bậc cha mẹ ở nơi đây được đong đếm bằng những đợt
ra vào, viếng thăm của đám con cháu chứ không phải qua những bằng cấp
bác sĩ, tiến sĩ đang treo trên tường. Người già Việt Nam ở đây không thể
nào chịu đựng nổi sự trống vắng, cô đơn khi không có sự đồng cảm giữa
những con người xa lạ và ngôn ngữ bất đồng nên lúc nào các cụ cũng khẩn
khoản muốn về nhà.
Tôi miên man nghĩ về cái viện dưỡng lão đặc biệt cho những
cụ già người Việt Nam. |
||
Một lần, anh hỏi tôi:
- Anh muốn đưa em đến thăm một Nursing home …
- Viện dưỡng lão hả?
- Không, đây không hẳn là một viện dưỡng lão mà là một nơi
chăm sóc đặc biệt cho những người bệnh bất toại, nơi người vợ quá cố của
anh đã trải qua những tháng ngày dài đăng đẳng suốt năm năm, trước khi
về với Chúa.
Tôi mau mắn đồng ý, không cần suy nghĩ.
Chạy dọc theo đường Holcombridge, ngay trong thành phố
chừng hai dặm, quanh qua một con đường nhỏ khác, Nursing home nằm trong
khung cảnh âm u, buồn tẻ gần cuối đường.
Khi anh bước vào thì người y tá trực đã lớn tuổi, hấp háy
đôi mắt xám xanh, nhìn ra anh, bà giang rộng cánh tay ôm lấy anh:
- Trời ơi, lâu quá, tôi không được ôm ông. Ông khỏe không?
- Cám ơn bà, tôi vẫn khỏe.
Anh quay sang giới thiệu tôi là bạn gái. Người y tá già
chào đón tôi rất nồng nhiệt, bà dài dòng kể lể:
- Ông ấy dể thương lắm, tôi chưa thấy ai chăm sóc người
thân tốt như ông ấy. Bà vợ ông ấy trước khi qua đời nằm ở đây mấy năm mà
không ngày nào ông ấy vắng mặt. Chúng tôi rất khâm phục ông ta, ông ấy
là người có trái tim nồng ấm.
Anh xin phép được đưa tôi đi vòng vòng sau khi ghi tên vào
cuốn sổ ở phòng trực. Vừa đi anh vừa giới thiệu:
- Đây là phòng bà ấy nằm lúc xưa, đó, cái TV kia là ở nhà
anh mang xuống để lại đây cho bà xem, TV luôn mở những chương trình bà
thích, dù bà nằm mê man, trí óc không hoạt động, cơ thể sống một đời
sống thực vật, anh vẫn xem như bà hiểu biết hết. Người ta bảo đó là một
cách để người bịnh gần gủi với đời sống bình thường. Còn đây là phòng
khách, nơi này anh thường ngồi hút điếu thuốc, thư giản trước khi ra về.
Chúng tôi đi theo hành lang, dẫn vào những phòng bệnh, tôi
ghé mắt nhìn vào, mỗi phòng có hai giường. Đa số là những người bị tai
biến, tê liệt toàn thân, mất cả trí nhớ. Những cụ ông, cụ bà người Á
Châu thì nhìn còn tạm được, nhìn sang những người gốc bản xứ, gốc Châu
Âu khi già hay bệnh hoạn thấy còn kinh khiếp hơn. Họ như những cái xác
vô hồn, nhợt nhạt, không có sinh khí. Nhìn họ không ai có thể tưởng
tượng đó là những người cũng đã một thời hoạt động sôi nổi ở nhiều lãnh
vực. Có thể là một nhà khoa học, một thương gia hay một nghệ sĩ đi bắc
về nam. Họ cũng từng có một mái ấm như bao nhiêu người khác, cũng cơ
ngơi, cũng bề thế. Vậy mà bây giờ … đời sống của họ buộc phải gắn liền
với cánh cửa cuộc đời qua những sợi dây chuyền thuốc, chuyền thức ăn,
chuyền oxy chằng chịt … Nếu ở viện dưỡng lão hôm trước tôi ghé qua vốn
đã thưa thớt người thăm viếng thì nơi đây càng vắng vẻ hơn. Lác đác chỉ
có mấy người phục vụ, y tá, vài ba bác sĩ lặng lẻ làm nhiệm vụ của mình.
Buổi chiều nơi đây sao mà đìu hiu quá sức.
Tôi nín thở bước ra vườn hoa, anh vẫn huyên thuyên kể cho
tôi nghe về những ngày anh nuôi vợ ở đây. Khung cảnh này, những nhân
viên ở đây đều quá quen thuộc với anh. Ánh mắt anh chăm chú nhìn từng
khung cửa sổ, từng góc phòng, từng cái kệ chứa nhiều loại dụng cụ y khoa
… mọi thứ đối với anh đều thân thiết, gần gũi. Cuối cùng anh nói một
câu:
- Đã từng vào đây, thấy những cảnh này mình mới thấy cuộc
đời sao vô thường quá. Một con người mới hôm qua đang còn hoạt động năng
nổ, nói cười huyên thuyên, chỉ một cơn “stroke” là thành kẻ vô dụng, bất
lực, mất hết tri giác. Cho nên … hơn thua mà làm gì, phải không em?
Tôi nắm bàn tay anh không nói gì, giọng anh bùi ngùi:
- Mẹ của mấy đứa con anh, sau một lần bị choáng thì nằm
luôn gần năm năm trời, mất trí nhớ luôn cho đến ngày lìa đời.
Anh thở dài sau câu nói. Rồi anh kể:
- Ngày anh có điện thoại từ cô y tá báo tin vợ anh ngừng
thở, lúc đó anh chỉ mới vừa thăm bà ra, đang trên đường về. Mặc dầu năm
năm trời bà đã phải tồn tại như người thực vật, ra đi là một giải thoát
êm đềm cho thân xác bà, nhưng anh cũng đau lòng lắm. Chỉ một việc gọi
điện thoại báo tin cho mấy đứa con biết là mẹ chúng nó mất rồi, vậy mà …
anh bối rối, phải bấm tới bấm lui hoài, lâu lắc. Sau đó anh vội vàng lái
xe về nhà để lấy chiếc nhẩn cưới, tự tay anh đeo vào cho bà. Ngón tay
không còn sự sống, khô khan queo quắt nên chiếc nhẩn chẳng còn vừa vặn
nữa, nhưng anh muốn vậy. Hơn ba mươi năm làm vợ anh, đến ngày bà ra đi
vĩnh viễn, anh muốn bà lúc nào cũng có cảm giác là anh đang ở bên cạnh.
Đây là lần đầu tiên tôi nghe anh tâm sự về những chuyện
này nên tôi chăm chú lắm. Anh quay sang nhìn tôi và nhỏ nhẹ:
- Anh … thật cám ơn em đã cùng đi đến đây với anh hôm nay.
Em mau mắn, không thắc mắc, không phàn nàn, cũng chẳng hỏi đến đây làm
gì, thăm ai …
Anh nói và cứ thấy tôi ngồi yên nên ngưng lại:
- Em … sao vậy, mệt hả?
Tôi nhìn anh ngập ngừng:
- Em … chỉ mong anh thương em bằng một nửa người đã nằm
xuống là quá đủ rồi.
Anh lặng yên, chỉ nhìn tôi mà không nói. Một ngày cuối
tuần của chúng tôi qua nhanh với những san sẻ nơi Nursing home này. Tôi
chợt nghiệm ra thêm một lần nữa về ý niệm đời sống quả thật quá phù du
như lời của một bài hát mà tôi rất thích nghe … Hãy nói về cuộc đời, khi
tôi không còn nữa, sẽ lấy được những gì, về bên kia thế giới, ngoài
trống vắng mà thôi … (Thơ Du Tử Lê nhạc Anh Bằng). |
||
Sau chuyến đi lần này, tôi gọi cho Thu Hiền, kể về cả hai
chuyến đi. Một viện dưỡng lão chăm sóc các cụ già còn tương đối “yêu
đời” và một Nursing home chuyên chăm sóc những người bệnh … đủ loại. Tôi
nói, đó là hai ngôi nhà tương lai mà chúng tôi mai này sẽ đuợc định cư.
Thu Hiền nghe tôi nói nó than phiền:
- Mi ơi, đừng bi quan quá, đừng nghĩ đến một ngày phải vào
Nursing home, vô phước quá. Mi với ta đều chỉ có một đứa con gái, mai
này mình rủ nhau vô viện dưỡng lão ở chung cho vui. |
||
Tôi sẽ mướn y tá, bác sĩ, chuyên viên đều là người Việt, hoặc ít ra cũng
phải biết nói tiếng Việt. Tôi sẽ cho xây hai khu nhà ở có vườn tược y
hệt khung cảnh Việt Nam, quê hương tôi.
Một bên dành riêng cho các cụ già còn tương đối khỏe và
tỉnh táo, một bên chuyên chăm sóc những cụ đã bại liệt hoặc mất trí nhớ.
Thu Hiền vui vẻ chấp thuận liền, con nhỏ còn nhắc nhở tôi nên tìm một
khu đất ở phía nam Atlanta, giáp giới với phía bắc của Florida để mai
này vợ chồng nó sẽ dể dàng lê bước tới trong những ngày tuổi già sức
yếu. Hai đứa cười ha hả qua điện thoại. Thu Hiền còn nhắc nhở tôi phải
mướn những người nấu nướng biết nấu thức ăn Việt Nam, tôi đồng ý hết,
với điều kiện … tôi phải được trúng số độc đắc.
Hai ba hôm, cuối tuần, Thu Hiền lại gọi tôi hỏi có nhớ mua
vé số không? Việc xây dựng tới đâu rồi? Con nhỏ làm tôi cũng lên tinh
thần dù tuần nào tôi cũng hai lần dò vé số rồi lại vất vào thùng rác.
Ngày xưa, hơn bốn mươi năm về trước, Martin Luther King,
một mục sư, một tiến sĩ, một người dân da đen đại diện cho tầng lớp
những người da đen của thành phố Atlanta đã từng có bài diển thuyết ở
công trường Lincoln tận thủ đô Washington nổi tiếng. Bài hùng biện như
một lời tuyên ngôn về nhân quyền, đã đi vào lịch sử nước Mỹ, “Tôi có một
ước mơ…”. Giấc mơ của ông sau đó đã trở thành sự thật với việc thay đổi
số phận, mang lại sự bình đẳng cho những người da đen tại Mỹ. Ngày nay,
tôi cũng có một giấc mơ …
Ước mơ theo tôi mỗi ngày, mỗi tháng, mỗi năm. Ngôi nhà
dưỡng lão trong ước mơ của tôi đã thật hoàn chỉnh như ý. Ngôi nhà có lối
kiến trúc Việt Nam giữa một khu phố ở phi'a nam Atlanta, gần tiểu bang
Florida, đẹp và thoáng mát. Có những hàng dừa nghiêng nghiêng bên hồ
nước, có cái sân be bé trồng rau cải, bí bầu, giàn mướp đầy hoa vàng dập
dìu những chú ong ve vãn.
Mỗi ngày trên đoạn đường lái xe đi làm về, buổi chiều
thường bị kẹt xe, tôi thư giản bằng cách thả hồn mình theo giấc mơ, ánh
mắt đau đáu của những ông bà cụ nhìn ra cổng chờ hình bóng đứa con vào
thăm hướng theo tôi, thôi thúc tôi. Tôi hình dung ra hình ảnh những đôi
vợ chồng trẻ, cuối tuần đưa con cháu vào đây thăm ông bà, mái đầu xanh
bên cạnh đầu tóc bạc. Niềm vui như trọn vẹn trong từng nụ cười, ánh mắt.
Ngôi nhà tương lai của chúng tôi mang lại hạnh phúc, sự yên lòng cho cả
hai thế hệ.
Tôi nhớ có đọc ở đâu đó câu ví von, “Ước mơ là hoa nở
trong tim”
Ước gì … tôi trúng số độc đắc để những đóa hoa nở trong
tim tôi biến thành sự thật.
Atlanta 2010 |
||
|
||
Trở về: Trang Tho Truyện Trang Nhà Liên lạc: nutrunghocdanang@yahoo.com |